İlk Kez Bir Beyaz Cücenin Çevresinde Gezegen Keşfedildi

Beyaz cüceler üzerine araştırmalar yapan gökbilimciler, tarihte ilk kez, bir beyaz cücenin yörüngesinde bir gezegenin bulunduğuna dair kanıtlara ulaştıklarını açıkladılar.

Beyaz cüceler, soğumaya başlayan yıldızlardır. Orta ve küçük boyutlardaki yıldızların çekirdeklerinde kullanabilecekleri yakıt kalmayınca, aktif dönemlerinin sonunda yaşadıkları evrelerden birisidir. Samanyolu galaksisindeki yıldızların büyük çoğunluğu, kendi güneşimiz de dahil olmak üzere beyaz cüce evresini yaşayacaklar, hatta çok uzun yıllar süren soğumanın ardından siyah cüce olarak ömürlerini tamamlayacaklardır.

İlgili Konu: Siyah Cüce Nedir

Warwick Üniversitesi’nden araştırma ekibinin başında bulunan Boris Gänsicke yaptığı açıklamada, “Yaklaşık 20 yıllık bir süreçte, gezegen sistemlerinin beyaz cüce evresinde hayatta kalabileceğine dair kanıtlar aranıyordu. Ve bulduğumuz kanıtlarla bunu kanıtladığımızı düşünüyoruz.” dedi.

Araştırma ekibi, araştırmaları süresince daha önceden keşfedilmiş yaklaşık 7000 beyaz cüceyi inceledi. Ve bu beyaz cücelerden birisi diğerlerinden çok daha farklıydı. WDJ0914 + 1914 olarak adlandırılan yıldızdan gelen ışıktaki ince değişimler analiz edilerek, daha önceden hiç bir beyaz cücede görülmeyen miktarlarda kimyasal elementlerin izleri bulundu.

Tespit edilen hidrojen, oksijen ve kükürt miktarları, bir beyaz cüce sistemi için rastlanmayacak boyutlardaydı. Ekip, bu yeni bulguları başka bir kaynak olan Şili’deki VLT teleskobu verileri ile karşılaştırdığında, her üç elementin varlığını teyit edildi. Fakat, çalışmalarına ek olarak hidrojen, oksijen ve kükürtün beyaz cücenin etrafındaki gaz halkasından geldiği de ortaya çıkarıldı. 

Beyaz Cüce Sistemi

Ekip, gaz halkasında tespit edilen bu gazların varlığını doğrulandıktan sonra, bunun ne anlama geldiğini çözmek için çok uğraştıklarını ve sonunda herkes için kabul edilebilir olan gezegen bulgusuna ulaştıklarını söylüyor.

Tespit edilen kükürt, oksijen ve hidrojen kompozisyonu, kendi sistemimizde bulunan Neptün ve Uranüs gibi buzul gaz devlerinin atmosferik katmanlarındaki kompozisyona oldukça benziyor. Beyaz cücenin yüzey sıcaklığı yaklaşık 28.000 ºC olduğu ve böyle bir buzul gaz devinin beyaz cüceye yakın bir yörüngede bulunduğu düşünüldüğünde, gaz devinin bu sıcaklık karşısında buharlaşacağı kesindir. Ve gaz devi, beyaz cüceye yakın mesafede olduğu için yıldızın yüksek enerjili fotonları yavaş yavaş gezegenin atmosferini uçuracaktır.

Gänsicke araştırmanın geleceğiyle ilgili şunları da söyledi: “Yörüngesinde gezegenler bulunan başka beyaz cüceler de olabilir. Fakat, bu beyaz cücelerin yüzey sıcaklığı yeterli değilse, buharlaşmayı sağlamak için gerekli yüksek enerjili fotonları olmayacaktır. Bu yüzden onları aynı yöntemle bulamayacağız. Yine de, 2020 yılında Şili’de inşası tamamlanacak olan Büyük Sinoptik Araştırma Teleskopu ile bu gezegenlerin bir kısmı tespit edilebilir.”

Her ne kadar şimdilik WDJ0914 + 1914 yörüngesinde bu gezegen gözlemlenemiyor olsa da, kanıtlar, beyaz cücelerin yörüngelerinde gezegenlerin bulunabileceğini işaret ediyor. Ayrıca, Güneş Sistemimizin 6 milyar yıl sonrasında neye benzeyebileceğini bu keşifler ile daha iyi anlayabileceğiz.

Bunları Biliyor Muydunuz

yorum Yap