DART Uzay Aracı: NASA’nın Asteroit Yönlendirme Planı
NASA, son zamanların en çok merak edilen programı için yeni bir uzay aracı geliştiriyor. DART isimli bu uzay aracı, geliştirilen teknoloji ile birlikte bir asteroite çarparak, onun yörüngesinde bir sapma meydana getirmeye çalışacak.
NASA, tehdit düzeyi yüksek asteroitleri daha önceden belirlemek ve bu asteroitleri sürekli olarak göz altında tutmak amacıyla NEO (Dünyaya yakın cisimler) isimli bir program başlatmıştı. Bu program, sadece gözlem amacıyla olsa da, uzay ajansları bir yandan da böyle bir durumla nasıl baş edilebileceği üzerinde çalışmalarını başlattılar.
Başlangıçta, bilim-kurgu filmleri ve kitaplarının da işlediği, dünyaya çarpmak üzere yaklaşan bir asteroiti patlayıcılarla tamamen yok etme fikri üzerinde duruluyordu. Fakat, son yıllarda oluşturulan simülasyonlar, asteroiti tamamen parçalarına ayırabilsek bile, parçaların tekrar birleşeceğini ön gördüğü ve büyük miktarlardaki patlayıcıları uzaya çıkarma maliyetleri inanılmaz boyutlara ulaşabileceği için bu fikir şimdilik ikinci plana atıldı.
- İlgili Asteroit Haberi: Asteroitleri tamamen yok etmek mümkün mü
Üzerinde durulan ikinci fikir ise, asteroitin yörüngesinde ufak bir sapma yaratacak kadar etkide bulunmaktı. NASA, bunun mümkün olup olmadığını görmek için DART programını başlattı. Bu program kapsamında tarihte ilk kez bir asteroite düzenlenecek görev ile bu asteroitte nasıl bir değişim oluşacağı belirlenecek.
DART uzay aracı için ilk hedef olarak, iki asteroitten oluşan bir asteroit çifti seçildi. 775 metre genişliğindeki Didymos ve onun uydusu olan 165 metre çarplı Didymoon asteroitlerden oluşan sisteme yapılacak uçuş için muhtemel fırlatma tarihi olarak Temmuz 2021 ön görülüyor. Ve uzay aracının Ekim 2022’de asteroit sistemine ulaşması planlanıyor.
NASA’nın geliştirdiği DART uzay aracı asteroit sistemine ulaştıktan sonra, üzerindeki “kinetik çarpma aygıtı” ayrılarak doğrudan Didymoon isimli bu asteroite dalış gerçekleştirecek. Çarpmanın oluşturacağı etkinin Didymoon ve Didymos yörüngesinde herhangi bir sapma meydana getirip getirmediği, gezegenimizden anlık olarak belgelenecek.
Ayrıca bu çarpışma öncesinde, uzay aracından ayrılacak olan bir sonda, güvenli bir bölgede kalarak çarpışma sonrası asteroitten kopan parçaların analizi yapmak üzere bekleyecek. Böylelikle, asteroitin alt katmanlarından kopabilecek değerli parçalarda incelenmiş olacak.
Gelecekte uzaydaki herhangi bir cismin gezegenimize çarpma senaryoları, Dünya’ya çarpması muhtemel olan bir asteroiti belirlemek ve sonrasında DART gibi uzay araçları ile yapılacak yönlendirmeler ile önlenebilir. Fakat, böyle bir yönlendirmenin gerçekleşebilmesi için en az beş yıl öncesinde bu çarpışmayı tahmin edip, harekete geçmek gereklidir. Aksi takdirde, nükleer bir patlama ile asteroitin parçalanmaya çalışılması tek çıkış yolu olabilir.