Galaksilerdeki Karmaşık Gaz ve Toz Bulutu Ağları
James Webb Uzay Teleskobu’nu kullanan araştırmacılar, kızılötesi dalga boylarında benzeri görülmemiş bir çözünürlükle, Samanyolu’na yakın konumdaki galaksilerdeki gaz ve toz bulutlarındaki yıldız oluşumu konusunda ilk verileri sağlamaya başladılar. Veriler, evrendeki yıldız oluşumunun başlangıç süreçlerinin evrenimizdeki en büyük nesneler olan galaksilerin evrimini nasıl etkilediğine dair yeni bilgilerin ortaya çıkmasını mümkün hale getirdi.
Yakın galaksi araştırması, dünyanın dört bir yanından 100’den fazla araştırmacının dahil olduğu, Yakın Galaksilerde Yüksek Açısal Çözünürlükte Fizik (PHANGS) işbirliğiyle yürütülüyor. Araştırma ekibi, James Webb Uzay Teleskobu’nun bilim operasyonlarının ilk birkaç ayında, araştırmada hedeflenen 19 spiral galaksinin beşi üzerinde gözlemler yaptılar: M74, NGC 7496, IC 5332, NGC 1365 ve NGC 1433. Ve sonuçlar şimdiden gökbilimcileri hayrete düşürüyor.
Webb’in Orta Kızılötesi Enstrümanından (MIRI) alınan görüntüler, bu galaksiler içinde yüksek düzeyde yapılandırılmış özelliklerden oluşan bir ağın varlığını ortaya koyuyor. Parlayan toz boşlukları ve galaksinin spiral kollarını sıralayan büyük kavernöz gaz kabarcıkları bu yapının ana konusudur. Gözlemlenen yakın galaksilerin bazı bölgelerinde, bu özellikler ağı, genç yıldızların enerji saldığı hem bireysel hem de üst üste binen katmanlardan ve gaz baloncuklarından yapılmış gibi görünüyor.
Bu yapıları incelemek için gereken yüksek çözünürlüklü görüntüleme, Webb’in güçlü kızılötesi yetenekleri kullanılıncaya kadar yapbozun eksik parçalarını birleştirmenin önündeki engeldi. Örneğin, MIRI tarafından gözlemlenebilen belirli dalga boyları (7,7 ve 11,3 mikron), yıldızların ve gezegenlerin oluşumunda çok önemli bir rol oynayan polisiklik aromatik hidrokarbonların emisyonuna karşı hassastır. Bu moleküller, PHANGS programı tarafından yapılan ilk gözlemlerde Webb tarafından tespit edildi.
Bu etkileşimleri en ince ölçeklerde incelemek, galaksilerin zaman içinde nasıl geliştiğine dair daha büyük resme ilişkin iç görüler sağlamaya yardımcı olabilir.
PHANGS ekibi, topluluk tarafından yapılan daha geniş astronomik keşiflerin hızlandırılmasına yardımcı olmak için Webb’in verilerini daha önce diğer gözlemevlerinden elde edilen tamamlayıcı veri kümelerinin her birine hizalayan veri kümeleri oluşturmak ve yayınlamak için çalışacak.
PHANGS ekibi tarafından yapılan araştırma, General Observer 2107 programının bir parçası olarak yürütülüyor. Ekibin 21 ayrı çalışmadan oluşan ilk bulguları yakın zamanda The Astrophysical Journal Letters’ın özel bir odak sayısında yayınlandı.
Kaynak: ESA