VY Canis Majoris Gizemli Şekilde Sönükleşiyor

Geçtiğimiz yıl, Orion takımyıldızında bulunan kırmızı süper dev yıldız Betelgeuse beklenmedik bir şekilde soluklaşıp sonrasında tekrar parlamaya başladığında gökbilimciler bu gizemli olay karşısında şaşkına dönmüşlerdi. Şimdi ise, gökbilimciler gözlerini komşusu olan Canis Major (Büyük Köpek) takımyıldızındaki bir yıldıza çevirdiler.

Betelgeuse’den çok daha büyük olan kırmızı hiper dev yıldız VY Canis Majoris, daha sönük göründüğü yılllarca süren dönemler yaşıyor. NASA’nın Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen yeni bulgular, Betelgeuse’de meydana gelen aynı süreçlerin bu dev yıldızda çok daha büyük bir ölçekte gerçekleştiğini gösteriyor.

Hubble verileri, tıpkı Betelgeuse’de olduğu gibi bu büyük yıldızında neden söndüğünün cevabını gösteriyor. Betelgeuse’de yaşanan sönükleşme, yıldızda oluşan patlamalar sonucunda ortaya çıkan gazlara karşılık geliyordu. Bu ortaya çıkan gazların bir toz bulutu oluşturduğu ve bu durumun Betelgeuse’un ışığının bir kısmını perdeleyerek karartma etkisi yarattığı öğrenilmişti.

VY Canis Majoris bir kırmızı hiper dev yıldızdır ve Güneş’ten 300.000 kat daha parlaktır. Bu yıldız, Güneş Sistemi’nin merkezinde yer alsaydı, Jüpiter ve Satürn gezegenlerin arasındaki yörüngeye kadar uzanıyor olurdu.

VY Canis Majoris’te de benzer bir şey görüyoruz. Fakat, bu seferki yıldızın büyüklüğü ile orantılı bir şekilde çok daha büyük bir ölçekte gerçekleşiyor.

Betelgeuse’den farklı olarak, VY Canis Majoris artık çıplak gözle görülemiyor. Yıldız bir zamanlar görülebiliyordu ama o kadar soluklaştı ki artık yalnızca teleskoplarla görülebiliyor durumda kaldı.

Hiper dev yıldız, Betelgeuse’den 100 kat daha fazla kütleye sahiptir. Patlamalarda yaşanan gaz çıkışlarında atılan kütle de aynı şekilde devasa boyutlara ulaşarak Jüpiter’in kütlesinin iki katından fazla olabiliyor.  Hem VY Canis Majoris hem de Betelgeuse’daki bu yüksek kütle kaybı olaylarının kaynağı muhtemelen büyük ölçekli yüzey aktivitelerinden kaynaklanıyor. Fakat, VY Canis Majoris’te yüzey aktivitelerinin büyüklüğü Güneş’in boyutundan daha büyük olabilir.

VY Canis Majoris gibi dev yıldızlar, Güneş gibi daha az kütleli yıldızların yaşadığı kadar uzun yaşamazlar. Güneşimiz zaten dört buçuk milyar yaşında ve orta yaşlı kabul ediliyor. VY Canis Majoris, 10 milyon yaşın altında ve “yaşlı” olarak kabul ediliyor. Bu büyüklükteki bir yıldızın kırmızı hiper dev yıldız fazının 100-500 bin yıl sürdüğü tahmin ediliyor. VY Canis Major’ın önümüzdeki 100 bin yıl içinde bir süpernova olarak patlaması bekleniyor. Eğer bir süpernova olayı yaşanırsa, 3900 ışık yılı uzaklıkta olmasına rağmen önemli ölçüde parladığını görürdük.

Yıldızlar Hakkında Daha Fazla Bilgi Edinmek İster Misin?

• Yıldızlar Nasıl Oluşur
• En Parlak Yıldızlar Listesi
• Yıldızlar Nasıl Ölüler
• Yıldız Türleri ve Yıldızların Sınıflandırılması
• Evrendeki En Büyük Yıldız