NASA’nın Ses Hızını Sonik Patlamasız Aşan Uçağı: X-59

NASA, ticari seyahatler için kullanılmasını planladığı, sonik patlama gerçekleşmeden ses hızına ulaşabilecek deneysel hava aracı X-59 için son aşamaya gelindiğini duyurdu.

Yaklaşık 70 yıl önce başlatılan X-Uçak Programı, o dönemden günümüze birçok önemli uçak ve roket tasarımı yaparak, bunların testini gerçekleştirdi. Ve tüm bu yılların birikimi olarak günümüzde bu programın geliştirdiği son uçak X-59 oldu.

Tam adı X-59 Sessiz SüperSonik Teknoloji (QueSST) olan bu uçak, program dahilinde geliştirilen önceki uçaklar gibi yüksek hızlara ve irtifalara çıkmak yerine, ses bariyerini sonik patlama olmadan geçmek için tasarlanmıştır.

Aslında ses hızını aşan uçaklar, yeni bir teknoloji değil. Hava araçlarına biraz ilgiliyseniz mutlaka daha öncesinde Concorde ismini duymuşsunuzdur. İlk kez kullanımına 2003 yılında başlanılan Concorde, ses hızını aşmak için tasarlanmış ticari bir uçaktı. Fakat, ses hızını aştığınızda oluşan sonik patlama nedeniyle, sadece deniz aşırı uçuşlarda kullanılmasına izin veriliyordu.

NASA X-59 Jeti

Ses bariyeri geçildiğinde oluşan sonik patlama, motorla ilgili değildir. Patlama, uçağın ses bariyerini kırarken ardında birleşen şok dalgaları nedeniyle meydana gelir. Ve bu patlama ses bariyerini aştıktan sonra sona ermez. Uçak ses hızından daha hızlı hareket ettiği sürece devam eder.

Böylesine tüm ulaşımı hızlandıracak bir teknolojinin kullanılmasını engellediği için, uçaklarda sonik patlama oluşturmadan ses bariyerini aşmanın yolları araştırılmaya başlandı. Tasarımcılar, sonik patlamayı ortadan kaldırmak için ilk olarak yeni geliştirilen bir uçakta özel şekilli bir burun yapısı kullanmayı denediler. Fakat, bu sadece tek başına yeterli değildi.

X-59 ile birlikte, ana kanatların ön bölümüne takılan ve ‘Canard‘ ismi verilen küçük ön kanatlar kullanılmaya başlandı. Bu kanatlar sayesinde şok dalgaları şekillendirilerek, uçağın ardında birleşmesinin önüne geçiliyor. Ve bu kanat teknolojisi, uçağın ince uzun şekli ile birlikte, ses bariyerinin aşılması durumunda sadece son derece düşük ölçekli bir gürültü oluşturuluyor.

Yaklaşık 250 milyon dolarlık bir proje olan X-59’un son testlerinin ardından 2021 yılında ilk uçuşunu gerçekleştirmesi bekleniyor.

Bunları Biliyor Muydunuz

yorum Yap