Kara Delik Fotoğrafı 2019’un En İyi Buluşu Seçildi
Science dergisi, her yılın sonunda, bilimsel atılımlar arasından seçerek verdiği “Çığır Açan Buluş” ödülü için 2019 yılında Event Horizon Teleskobu ekibi tarafından çekilen ilk kara delik fotoğrafını seçti.
Kara delikler ışık üretmediği veya yansıtmadığı için onları optik teleskoplar ile görüntülemek imkansızdır. Bir kara deliği kütlesel çekim gücünün izleri aranarak bulunabilir. Ve eğer ki, nerede olduğunu biliyorsanız, fotoğrafını çekebilmek için çevresindeki ışık saçan cisimleri kullanabilirsiniz. İşte, EHT ekibi de ilk kara delik görüntüsünü bu şekilde elde etti.
Fakat, bir kara deliğin fotoğrafını çekmek anlatıldığı kadar kolay değildir. Çünkü, kara delikler içerisinde bulundukları galaksinin boyutu ile karşılaştırıldıklarında oldukça küçüktürler. Örneğin, Samanyolu’nun merkezinde bulunan Sag A* isimli süper kütleli kara delik, Güneş kütlesinin yaklaşık 4 milyon katı olmasına rağmen, çapı sadece 23,6 milyon kilometredir. Bu uzaklığı daha iyi anlatmak gerekirse, Dünya ile Güneş arasındaki mesafenin altıda birinden biraz daha azdır.
Bu yüzden, EHT ekibi çok daha büyük bir kara delik üzerine çalışma kararı aldı. Seçilen Messier 87 galaksisinin merkezinde bulunan süper kütleli kara delik, Sag A* ‘dan 1000 kat daha büyük olmasına karşın 2000 kat daha uzaktı. Fakat, yaklaşık 2 yıl boyunca Dünya’nın dört bir yanındaki radyo teleskoplar kullanılarak elde edilen görüntüler, kararın doğru olduğunu gösterdi.
EHT ekibi, 2017 yılında proje başlatıldığında, sekiz radyo teleskobu kullanılabiliyordu. 2020 yılında üç yeni radyo teleskobun daha sisteme katılması bekleniyor. Böylece, farklı galaksilerin merkezlerindeki karar deliklerin görüntüleri oluşturulurken, çok daha net kareler oluşturabilecek.
Fakat, her ne kadar kara deliklerin görüntüleri çekilecek olsa da, asıl amaç, “Kara delikler ve çevresindeki maddelerin davranışı hakkındaki görüşlerimizi değiştirecek beklenmedik bir yeni keşifler yapmak” olarak ifade ediliyor.