Güneş Sisteminde Kaç Gezegen Var ?

Uzun yıllardır bilinenin bir anda değiştirmesi çoğu kişinin aynı soruyu sormasına neden oldu: “Güneş Sistemi içerisinde aslında kaç gezegen var ? “

Güneş Sistemi’nde kaç gezegen var ?” sorusuna günümüzden 10 sene öncesine kadar tüm eğitim kurumlarında “Güneş Sistemi’nde 9 gezegen vardır.” cevap olarak veriliyordu. Bu cümle herkesin aklının bir köşesinde yer etmiştir. Gezegenler şunlardı; Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün ve Plüton.

Bu durum 2006 yılında değişti. Her şey 2005 yılında Mike Brown’ın Eris cüce gezegenini keşfiyle başladı. O zamanlar Mike Brown bu objenin gezegen olduğunu açıklamış ve gezegen sayısı 10 olmuştu. Ama Eris’in gezegen olmadığını savunan da önemli büyüklükte bir kitle vardı.

Cüce Gezegen Eris
Cüce Gezegen Eris

Bütün bu tartışmalar sürerken, 2006 yılında Uluslararası Astronomi Birliği toplandı. Toplantının amacı,hangi objenin gezegen sayılması gerektiğiyle ilgili genel bir karar almak ve aslında kaç gezegen var sorusuna cevap aramaktı. Toplantıdaki önerilerden ikisi ilgi çekenler oldu. Bunlar:

  • Plüton ve Eris gezegen statüsünden çıkarılsın.
  • Gezegen sayısı, Ceres, Eris ve Plüton’un uydusu Charon eklenerek 12’ye çıkarılsın.

Uluslararası Astronomi Birliği toplantı sonucunda bir objenin gezegen sayılabilmesi için gerekli olan 3 maddeyi belirledi.

  1. Bir gezegen Güneş’in yörüngesinde bulunmalı,
  2. Bir gezegen kendisini küre şekline getirebilecek kadar yerçekimi kuvvetine sahip olmalı,
  3. Bir gezegen kendi yörüngesindeki diğer cisimleri temizlemiş olmalı

Eris, Ceres ve Plüton, 3. şartı sağlamadığı için oy birliği ile gezegen statüsünden çıkarıldı. Böylelikle gezegen sayısı 8’e indi. Günümüzde bilinen gezegen sayısı 8’dir.

Bütün Cüce Gezegenler
Bütün Cüce Gezegenler

Gezegen statüsüne giremeyen diğer keşfedilen objeler Ceres, Haumea, Makemake ve Eris ile ilgili bilgiler şöyle:

Ceres, keşfedilen ilk asteroid ve en küçük cüce gezegendir. Ceres’in yüzeyi buz ve kayadan oluşuyor. NASA’nın Dawn uzay aracı, tarafından gönderilen fotoğraflar, yüzeyinin altında sıvı bir okyanus bile olabileceğine dair kanıtlar içeriyor.

Haumea, Pluto’nun kütlesinin yaklaşık üçte biri kadardır. Kendisini elipsoit veya yumurta şekli haline getirmek için yeterince yerçekimine sahiptir. Ayrıca daha küçük olsa da, kendi uyduları vardır.

Makemake Cüce Gezegeni
Makemake Cüce Gezegeni

Makemake, diğer Kuiper Kemeri objelerine oranla çok daha büyüktür. 2005 yılında Mike Brown ve ekibi tarafından keşfedilen Makemake, Pluto’nun yaklaşık üçte iki oranında bir çapa sahiptir. Şimdiye kadar, Makemake’in herhangi bir uydusu olduğu keşfedilmedi.

Eris, bilinen en büyük cüce gezegendir. Ve gezegen tanımının yapılmasında önemli rol oynadı. Plüton’dan yüzde 27 daha büyüktür. Bu özelliğiyle Güneş yörüngesinde bulunan en büyük kütleye sahip dokuzuncu objedir. Eris ayrıca Dysnomia isminde bir uyduya da sahiptir.

Bunları Biliyor muydunuz?

yorum Yap