Güneş Ne Kadar Sıcak
Güneş, tıpkı diğer bütün genç yıldızlar gibi helyum ve hidrojen gazlarından oluşan dev bir gaz küresidir. Ve dünyamızdaki yaşamın devam edebilmesi için gerekli olan bu enerji ve ışık, Güneş’in içerisinde bulunan gazların çekirdek reaksiyonları sonucu dönüştürülmesiyle elde edilmektedir. Peki, bütün bu üretilen enerji ve ışığın sonucunda Güneş ne kadar sıcak?
Günümüzdeki çeşitli uzay araçları tarafından yapılan ölçümler gösteriyor ki, bu soruyu tek bir sıcaklık ile cevaplamak mümkün değildir. Çünkü, Güneşin sıcaklığı farklı katmanlarda farklı değer sunmaktadır. Bu yüzden, Güneş’in sıcaklığını iç, yüzey ve atmosfer olmak üzere üç farklı katmanda karşılaştırmak en doğrusu olacaktır.
Güneş’in İç Sıcaklığı
Çekirdek, nükleer füzyonlar aracılığıyla Güneş’in enerjisinin üretildiği yerdir. Bu nükleer füzyonlar, Güneş’in devasa kütlesi sebebiyle, çekirdekte oluşturduğu basıncın bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Ve füzyon sırasında, hidrojen atomları helyum atomlarına dönüştürülerek enerji üretilmektedir.
Muazzam basınç altındaki çekirdek sıcaklığı, 15 milyon º C ‘ye kadar ulaşmaktadır. Bu sıcaklık, çekirdeğin Güneş’in en sıcak yeri olarak adlandırılmasına neden oluyor.
Enerjinin üretilmesinin ardından sıcaklık, çekirdeğin dışından başlayarak yüzeye doğru yayılır.
Çekirdeğin ardından sıcaklık, ilk olarak radyasyon (ışınım) bölgesi ismi verilen katmana yayılır. Buradaki sıcaklık, çekirdekten yüzeye doğru 7 milyon º C ile 2 milyon º C arasındadır.
Sıcaklığın yüzeye yolculuğu sırasında radyasyon bölgesinin ardından sıcaklık, konvektif (konveksiyon) bölge olarak adlandırılan katmana yayılır. Bu katman plazma halindedir. Ve oluşan kabarcıklar aracılığıyla ısı yüzeye kadar taşınır. Bu katmanın sıcaklığı 2 milyon º C ‘nin altındadır.
Güneş’in Yüzey Sıcaklığı
Güneş’in yüzeyi, her ne kadar bir atmosfer katmanı olsa da, Dünya’ya ulaşan ışığın çoğunun üretildiği fotosfer katmanı olarak kabul edilir. Fotosfer sıcaklığı, daha iç katmanlarla karşılaştırılamayacak kadar düşerek yaklaşık 5.500 º C olarak ölçülüyor. Bu sıcaklık, yıldızların sıcaklıkları karşılaştırılırken kullanılan değerdir.
Yılın bazı dönemlerinde Güneş’in yüzeyine oluşan lekeler görünür. Bu bölgeler yüzeyin geri kalanına göre oldukça koyu renkte ve daha düşük sıcaklıktadır. Yüzey lekelerinin sıcaklığı, 4000 º C kadar olabilir.
Güneş’in Atmosfer Sıcaklığı
Güneş’in çekirdeğinin dış bölümünden başlayarak yüzeye kadar devam eden sıcaklık düşüşü, ilginç bir şekilde atmosferin başlangıcından itibaren tekrar artmaya başlar. Bu sıcaklık artışının ilk görüldüğü yer kromosfer olarak adlandırılan atmosfer katmanıdır.
Fotosfer’in hemen üzerinde yer alan kromosfer, çoğu Güneş tutulması sırasında görünen Güneş diskinin dışındaki kırmızı halkayı oluşturur. Bu kırmızı rengin, kromosferin içerisinde büyük miktarlarda hidrojen olmasından kaynaklandığı söyleniyor.
Kromosferin sıcaklığı 5.500 º C – 20.000 º C arasındadır. Güneş’ten uzaklaşıldıkça sıcaklık yükselir.
Bütün bunlara ek olarak Güneş’in dış atmosferi olarak adlandırılan Korona bulunuyor. Korona, milyonlarca kilometre mesafeye kadar uzanabilen ve ilginç bir şekilde son derece sıcak bir katmandır. Korona’nın sıcaklığı, 1 milyon º C ‘den başlayarak, 10 milyon º C ‘yi aşan sıcaklıkları ulaşabiliyor.
Güneş’in yüzeyindeki sıcaklıkların 5.500 derece olmasına karşın, neden koronanın bu kadar sıcak olduğu konusunda teoriler olsa da, hala üzerinde fikir birliğine varılmış bir konu değildir.
Güneş’in atmosferindeki bu sıcaklık değişiminin neden olduğu konusunda, o bölgeye gönderilen Parker Güneş Sondası isimli uzay aracının elde edeceği verilerin bir cevap olabileceği düşünülüyor.