İlk Kez Dünya Benzeri Gezegenin Atmosferinde Su Bulundu

Tarihte ilk kez, Dünya benzeri büyüklükte ve yaşanabilir potansiyeli olan bir gezegenin atmosferinde su bulundu. Bilim insanları, yörüngesindeki yıldızın yaşanabilir bölgesinde bulunan ve atmosferinde su buharı içeren bulutlar olan bir dış gezegen keşfedildiğini duyurdular.

Araştırmacılar, Samanyolu içerisinde Dünya benzeri gezegen arayışlarını sürdürdükleri bu dönemde, eldeki veriler doğrultusunda en uygun adaylar belirleniyor. Bunlardan birisi de 2015 yılında keşfedilen K2-18b isimli dış gezegendir.

Hubble Uzay Teleskobu verilerine göre bu gezegen üzerine yapılan araştırma sonucunda, atmosferinde yağmur yağabilecek miktarda su buharı bulunduğu keşfedildi. Birçok kez böyle bir başlık gördüğünüzü düşünüyorsanız, haklısınız. Atmosferinde su bulunan gaz devleri birçok kez bulundu. Fakat, atmosferinde su buharı bulunabilecek gezegenler keşfedilmesine rağmen, şu ana kadar şartları sağlayan en küçük gezegen K2-18b oldu.

Gezegen boyutunun küçük olmasının önemi şöyle ki; gezegen Dünya ile benzer boyutlarda olursa, kesin olmamakla beraber gezegen şartlarının da dünyaya daha yakın olacağı düşünülüyor. K2-18b, Dünya’nın 2.3 katı genişliğinde ve 8 katı kütlesindedir. Hala gezegenimizle arasında belirgin bir fark olmasına rağmen, atmosferinde su bulunan Dünya’ya en benzer gezegenler listesinde ilk sırayı aldı.

Bu noktada, yaşanabilir bölgede bulunmak konusunu da açmak gerekiyor. Bulunduğu yıldızın yaşanabilir bölgesinde olmak ifadesi, o gezegenin insan yaşamı için uygun olduğu anlamına gelmiyor. Bir yıldızın yaşanabilir bölgesi, sıvı suyun olabileceği bölgedir. Araştırmaya göre, K2-18b isimli gezegenin yüzey sıcaklığı -73 ile 47 ºC arasında değişiyor. Ve bu sıcaklıklar bir gezegende suyun sıvı halde olabilmesi için uygun sıcaklıklardır.

Öte yandan, dünya benzeri bir yaşamın oluşabilmesi için atmosferde azot, metan ve oksijen oranlarının da uygun olması gerekiyor. Bu araştırmada, bilim insanları atmosferde hidrojen ve helyum buldular. Ayrıca azot ve metanın da olabileceğine inanılıyor. Fakat, bu gibi gazların ne oranda bulunduğunu tespit etmek için daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğu belirtildi.

K2-18b, K2-18c ve Kırmızı Cüce
K2-18b, K2-18c ve Kırmızı Cüce yıldızın nasıl görünebileceği konusunda Alex Boersma tarafından oluşturulan görüntü

Bir gezegenin yaşanabilir olması için gerekli şartlardan birisi de, yıldızından gelen radyasyon miktarıdır. Gezegenimizden 110 ışık yılı uzaklıktaki K2-18b, bir Kırmızı Cüce yıldızın yörüngesinde bulunuyor. Ve bu yörüngesini her 33 günde bir tamamlıyor. Araştırmaya göre, bu gezegenin maruz kaldığı radyasyon miktarı, Dünya’ya ulaşan radyasyon ile oldukça benzer miktarlarda. Sonuç olarak, bu iyi bir veri olsa da, halen yaşanabilirlik konusunda soru işaretleri bulunuyor.

Şu an için en büyük soru işaretlerinden birisi, gezegenin yüzeyindeki gerçek koşulların nasıl olduğunun bilinmiyor oluşu. Araştırmada yapılan tahminlere göre bu gezegenin, ya kayalık bir gezegen ya da bazı bölümleri kalın buz tabakası olan büyük bir bölümü ise okyanuslarla kaplı bir su gezegeni olduğu düşünülüyor.

Araştırma süresi boyunca 4000’den fazla dış gezegen tespit edildi. Bu atmosfer kompozisyonları, iklimleri ve yüzey şartları hakkında pek fazla veri olmayan gezegenler arasında K2-18b, yaşanabilirlik bakımından en olumlu sonuçlar alınanı oldu. Fakat, bundan sonraki daha derin inceleme için James Webb Uzay Teleskobu’nun yörüngesine fırlatılıp, aktif hale gelmesini beklemek gerektiği belirtildi.

yorum Yap