VISTA’dan Büyük Macellan Bulutu Fotoğrafı
Büyük Macellan Bulutu (LMC), Dünya’dan yaklaşık 163 bin ışık yılı uzaklıkta bulunan bir cüce galaksidir. Ve mesafesi dolayısıyla Samanyolu Galaksisine en yakın galaktik komşularımızdan birisidir. Fakat, Kuzey Yarımküre’de yaşıyorsanız LMC veya Küçük Macellan Bulutu sizin için anlamsız olabilir. Çünkü bu cüce galaksiler sadece Güney Yarımküre’den gözlemlenebilirler.
Küçük Macellan Bulutu ve Büyük Macellan Bulutu gibi cüce galaksiler, bilim insanları için bulunmaz bir araştırma konusudur. Çeşitli yıldız gruplarının evi olan bu galaksiler üzerine yapılan araştırmalar, galaksileri şekillendiren süreçleri incelemek için ideal bir laboratuvardır. Ve bu amaçla ESO’nun VISTA teleskobu, son on yıldır bu iki galaksiyi gözlemliyor.
VISTA teleskobu kullanılarak hayata geçirilen Macellan Bulutları Araştırması isimli proje kapsamında, Büyük ve Küçük Macellan Bulutları’nın yıldız oluşum tarihçesini ve üç boyutlu yapılarını haritalamak ana amaç olarak belirlenmişti. Geçtiğimiz günlerde paylaşılan bu görüntü ile, üzerinde çalıştıkları çok sayıda araştırmalardan birinin sonucunu sundular.
VISTA, gökyüzünü ışığın yakın kızılötesi dalga boylarında gözlemleyerek, bu fotoğrafın oluşmasını sağladı. Bu, galaksinin toz bulutları tarafından gizlenen bazı kısımlarını görünür hale getirir. Bu bulutlar insan gözü tarafından görülebilir ışığın büyük bir kısmını engeller. Fakat VISTA’nın gözlem yapabileceği daha uzun dalga boylarında saydamdırlar. Sonuç olarak, galaksinin merkezini dolduran yıldızların çoğu açıkça görülebilir.
Büyük Macellan Bulutu görüntüsü ile insan gözü tarafından görülebilir ışıklar ile oluşturulan görüntü arasındaki farkı aşağıdaki videodan bakabilirsiniz.
Gökbilimciler, Büyük Macellan Bulutu’ndaki yaklaşık 10 milyon yıldızı ayrıntılı olarak analiz etmeyi ve çeşit modellemeler kullanarak yaşlarını belirlemeyi başardılar. Ve sonuç olarak da, genç yıldızların galaksideki sarmal kolları izlediğini buldular.
Binlerce yıl boyunca Macellan Bulutları, Güney Yarımküre’de insanları büyüledi. Fakat Avrupalılar için Keşif Çağına kadar büyük ölçüde bilinmiyorlardı. Bugün bu cüce galaksiler için kullandığımız isim, 500 yıl önce Dünya’nın küresel olduğunu kanıtlamak için ilk gemi yolculuğuna çıkan kaşif Ferdinand Magellan onuruna verilmiştir. Yolculuğu sırasında elde ettiği bilgilerin Avrupa’ya getirilmesi ile, Avrupalı gökbilimciler Macellan Bulutları ile tanışmış oldular. Ve günümüzde hala onun ismi ile bilinmektedirler.
Kaynak: ESO