Güneş Sisteminin en ilginç yapılarından birisi Satürn gezegenin kuzey kutbunda bulunuyor. Altıgen bir şekle sahip olan girdap, ilk olarak NASA’nın Voyager uzay aracı tarafından 1980 yılından itibaren sürekli mevcut bir bulut desenidir. Daha sonra 2004’ten 2017’ye kadar Satürn’ün yörünge sisteminde incelemeler yapan Cassini uzay aracı tarafından detaylarıyla görüntülendi.
Araştırmacılar, yeni bir çalışmada Satürn’deki bu altıgen yapının sadece geometrik bir tuhaflıktan daha fazlası olduğunu göstermek için Cassini ve Hubble Uzay Teleskobu’ndan görüntüler kullandılar. Araştırma sonucuna göre, altıgen bölgenin birbiri üzerine yerleşen sis katmanlarından oluştuğu ortaya çıkarıldı.
2015 yılında Cassini uzay aracının ana kamerası, altıgen bulutların üzerindeki sis katmanlarını ortaya çıkaran Satürn’ün yüksek çözünürlüklü görüntülerini çekti. Çalışmayı gerçekleştiren araştırmacılar, bu görüntüleri kullanarak Cassini tarafından tespit edilen altıgen sis katmanları hakkında daha fazla bilgi edinme fırsatı buldular.
Cassini görüntüleri incelendiğinde, altıgen bulutlarının zirvesinden itibaren 300 kilometreden daha yükseklere uzanan en az yedi sis katmanına sahip olduğu keşfedildi. Bu gibi sis katmanları, Güneş’e nispeten uzak olan Satürn’ün uydusu Titan ve Plüton gibi diğer soğuk cisimlerde de keşfedilse de. Satürn’ün kuzey kutbundaki altıgen yapıdaki kadar fazla sayıda ve düzenli aralıklarla değildir.
Altıgen Katmanları Nasıl Oluşuyor
Araştırmacılar, sis katmanlarının her birinin yaklaşık 7 ile 18 kilometre arasında olduğunu buldular. Ekip, Satürn’ün atmosferindeki -120 derece ile -180 derece arasında değişen şiddetli donma sıcaklıkları nedeniyle bütan, asetilen ve hatta bulut yapısında bulunan propan gibi malzemelerin oluşturdukları kristal parçacıkların buna sebep olduğunu düşünüyor.
Bu sis katmanları ilk kez tespit edilip incelenmedi, fakat bu çalışmayla, bu araştırmacılar sadece katmanları daha yakından incelemekle kalmadı, aynı zamanda bu katmanların yer çekimi tarafından oluşturulan yoğunluk ve sıcaklıktaki kararsızlığa bağlı olarak dikey dağıldığını öne sürüyorlar. Değişikliklere sebep olan yer çekimi dalgaları, bütün gezegenlerde oluşabilir. Dünya atmosferinde de jet akımları ismi verilen olaya neden olur.
Satürn’ün altıgeni hala tam olarak anlaşılmasa da, bu gibi fenomenleri daha iyi anlayarak, aynı zamanda gezegenimizde meydana gelen atmosferik fenomenleri daha iyi anlamayı umuyorlar.
Bunları Biliyor Musun
- Gezegenler Hakkında İlginç Bilgiler
- Satürn’ün Halkaları Nasıl Oluştu
- Satürn’ün En Büyük Uydusu
- Ay’ın Jeolojik Haritası