NASA’nın Yeni Astronot Kıyafeti: xEMU
NASA, 2024 yılında, Ay yüzeyine gerçekleştirilecek görevde yer alacak astronotlar için, koruyuculuğu daha yüksek ve daha fazla işleve sahip yeni astronot kıyafetlerinin 2023 yılından itibaren test edileceğini duyurdu.
Günümüzde Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kullanılan uzay kıyafetleri, uzay yürüyüşleri gibi yerçekimsiz ortamda, herhangi bir başka cisim ile etkileşime girilmeden kullanılmak amacıyla tasarlandı. Fakat, Ay yüzeyine iniş yapacak astronotlara, oluşabilecek kötü durumları en az hasar ile atlatmak için çok daha farklı bir kıyafet gerekiyordu. Bu nedenle de xEMU geliştirilmeye başlandı.
Gelişmiş Uzay Kıyafetleri Projesi kapsamında geliştirilmesine 2016 yılında başlanılan xEMU, geçmişte kullanılan versiyonları ile karşılaştırıldığında, önceliği dünya dışı bir cismin üzerinde giyilmek amacıyla tasarlanan en gelişmiş uzay kıyafetidir. 1960’lı yıllarda Ay’a ilk iniş için geliştirilen Apollo uzay kıyafetleri, o dönem için yeterli korumayı sağlamış olsa da, esneklik bakımından astronotların hareketlerini kısıtlıyordu. Bu yüzden, Artemis Ay programı sırasında astronotların yapması gerekenler düşünüldüğünde, daha esnek bir kıyafet gerekliydi.
NASA’nın bu proje kapsamında çalışan mühendisleri yaptıkları açıklamalarda şunları söyledi: “Bu tasarım konusunda çok ilerleme kaydettik. Ve üzerinde birçok kez yenilemeler yaptığımız uzay kıyafeti, şu anda genel olarak çok olgun bir sistemimiz var. xEMU şimdiye kadar, astronotların uzay yürüyüşleri için yerçekimsiz ortamda hareket etmeye hazırlık amacıyla kullandıkları büyük yüzme havuzunda 30’dan fazla testten başarıyla geçti.”
Geçtiğimiz günlerde xEMU, uzay kıyafetinin temel tasarım özelliklerinin kullanışlı olup olmadığını test etmek amacıyla gerçekleştirilen ön tasarım incelemesini başarıyla geçti. Bir sonraki hamle uzay kıyafeti üzerindeki eksikliklerin geliştirilip, uygun çalıştığının kontrolleri olacak. Ve bu süreç birçok geliştirmenin tamamlanıp, 2023 yılında Uluslararası Uzay İstasyonu’nda kıyafetin bitirilmiş halinin denenmesi için son testine girecek. Eğer ki, uzay kıyafeti yörüngedeki testlerden başarılı bir şekilde geçerse, 2024 yılında Ay yüzeyine indirilecek astronotlar tarafından kullanılacak.
Projenin geliştirme aşamasında bütçeden büyük miktarlarda para alması birçok kesim tarafından tepkiyle karşılansa da, NASA yetkilileri, bu projenin sonunda üretilen uzay kıyafetinin tek bir görevde kullanılmayacağını, geleceğe bir yatırım olduğunu açıkladı. xEMU’nun bundan sonraki ilk kullanılacağı görev Artemis Ay Programı olsa da, gelecekte Gateway uzay istasyonu projesi gibi Dünya yörüngesinde yapılması planlanan reklam projeleri, diğer Ay keşiflerinde ve Mars’ yapılacak insanlı görevlerde de bazı parçalarının değiştirilip kullanılabileceği belirtildi.