Juno’dan Jüpiter’in Gölgesinden Kaçış Manevrası
NASA’nın Juno uzay aracı, yörüngesinde bulunduğu gaz devi Jüpiter’in gölgesinden uzak durmak için tarihi, olağanüstü uzun yörüngesel manevrayı tamamladı. 1 Ekim 2019 tarihinin sabah saatlerinde başlanan ateşleme 10,5 saat boyunca devam etti. Juno’nun göreve devam edebilmesi için ölümcül derecede önemli olan bu manevra, güneş enerjisi ile çalışan uzay aracının Jüpiter’e bir sonraki yakın geçişi olan 3 Kasım’da karanlıkta kalıp, tamamen kapanmasını önlemek amacıyla yapıldı.
Juno, fırlatıldığı 2011’den beri uzayda hareket halinde ilerliyor. Ve bu uzay aracının özelliklerinden biri olarak, üzerinde bulunan gelişmiş fotovoltaik paneller sayesinde, Güneş’i kullanarak, görevin devamını sağlayan enerjiyi üretebiliyor. Fakat bu özelliği, Juno’nun çalışmaya devam etmesi için Güneş’e bağlı olduğu anlamına da geliyor. Bu yüzden, Jüpiter’in gölgesinde uzun süre kalması, uzay aracının çalışmaz hale gelmesine neden olacaktır.
Temmuz 2016 tarihinde, Juno’da yaşanan yakıt dağıtım sistemindeki bir arızadan dolayı, görevin ilerleyişi değiştirildi. Fırlatılmadan önce yapılan planlamalarda değişiklikler gerçekleştirilerek, olabildiğinde gölgede kalma riski azaltılmaya çalışıldı. Bunlardan en büyüğü de, Jüpiter’e her 14 günde bir yapılması planlanan yakın uçuşların süresinin 53 güne çıkarılması oldu. Juno’nun 53 günde bir yakın uçuşlar yaparak topladığı bilgiler, başlangıçta planlanan görev kapsamını tamamlamaya yetiyor. Fakat, bu süre artışı Juno’nun Jüpiter’in yörüngesinde planlanandan daha uzun bir süre kalmasını da gerektiriyor. Ve uzay aracının Jüpiter’de daha uzun kalması için gaz devinin gölgesinden kaçınmak gerekli olan en kritik şeydir.
Sonuç olarak, görevin tamamlanması daha uzun sürdüğü için, uzay aracının er ya da geç Jüpiter’in gölgesinde kalacağı anlamına geliyordu. Bu manevra olmadan, Juno, bir sonraki yakın uçuşu sırasında Jüpiter’in gölgesinde 12 saat boyunca kalacak ve uzay aracının pillerinin tamamen boşalmış olacaktı. Güç olmadan uzay aracına gölgenin çıkışında ulaşılamazdı.
Bu nedenle, 1 Ekim sabahı erken saatlerde gölgeden kaçış manevrası gerçekleştirilmeye başlandı. İtici motorlar, daha önceki çalıştırılma süresinden beş kat daha fazla çalıştırılarak, Juno’nun hızı 203 kilometreye kadar çıkarıldı. Ve 10,5 saat süren manevranın ardından uzay aracının deposundan tam olarak 73 kilogram yakıt harcandı.