Güneş Sistemindeki En Uzak Cisim Keşfedildi: Farout
Güneş Sistemindeki gözlemlenebilen en uzak cisim: Farout (2018 VG18)
Geçtiğimiz ay içerisinde yapılan gözlemler sonucunda Güneş Sistemi’ndeki en uzak cisim keşfi gerçekleştirildi. Bu yeni cisim Dünya’nın Güneş’e uzaklığının 100 katından fazla uzaklıkta gözlemlenebilen ilk cisim olarak tarihe geçti.
Ön araştırmalar sonucunda pembe renkli bir cüce gezegen olduğu düşünülen cisme 2018 VG18 ismi verildi. Gökbilimciler ise ismi kesinleşinceye kadar “Farout” takma adını kullanmayı uygun gördüler. Farout, Güneş’e yaklaşık 120 AU (Astronomik Birim) uzaklıkta bulunuyor.
Uluslararası Astronomi Birliği, Farout’un keşfini 17 Aralık 2018 tarihinde duyurdu. Bu yeni keşfedilen cisim, gökbilimcilerin Kuiper Kuşağı’nda olduğunu düşündükleri 9. Gezegen veya Gezegen X ismini verdikleri gezegeni arayışları sonucunda bulundu. Farout’u keşfeden ekip, önce de bu yılın Ekim ayında Goblin isimli cüce gezegeni keşfetmişti.
Ekip, Güneş’in etrafındaki yörünge turunu yaklaşık 1000 yılda tamamlayan 2018 VG18’in yörüngesini daha tam olarak belirleyemedi. Eğer ki yörünge net olarak belirlenebilirse, yörüngeye herhangi bir cismin etkisinin olup olmadığı anlaşılabilecek, ve 9. Gezegen araştırmalarını o yöne doğru kaydırılabilecek. Fakat yörüngenin net olarak belirlenebilmesi için cismin yavaş hareketinden dolayı birkaç yıl geçmesi gerektiği belirtiliyor.
Farout (2018 VG18) Nasıl Keşfedildi
Farout, ilk olarak 10 Kasım 2018 tarihinde Hawaii’de bulunan Subaru teleskobu ile keşfedildi. İkinci olarak ise, Aralık ayında Şili’deki Las Campanas Gözlemevi’ndeki Magellan teleskopu tarafından gözlendi ve keşfi kesinlik kazandı.
Gökbilimciler, cüce gezegenin bazı basit fiziksel özelliklerini ve uzaklığını doğrulamak amacıyla Magellan teleskobunu kullandılar. Magellan teleskopu ile yapılan gözlemler VG18’in Güneş’e olan uzaklığının 120 AU olduğunu onayladı. Ayrıca, cüce gezegenin çapının 500 kilometreye ulaştığını, şeklinin küresel olduğunu ve klasik bir buz kaplı yüzeye sahip cisim gibi pembemsi tonlarda rengi olduğu bilgileri de edinildi.
Güneş Sistemindeki En Uzak Cisimler
Öncelikle şunu belirtmemiz gerekiyor: Farout (2018 VG18) Güneş Sistemindeki en uzak cisim değildir. Farout, Güneş Sisteminde gözlemlenebilen en uzak cisimdir.
Güneş’ten 80 ile 96 AU arasında olduğunu bildiğimiz bazı büyük cisimler: Goblin, Sedna, Biden ve Eris’dir. Ama bunlardan birisinde çok daha fazlası da var. Sedna isimli cüce gezegenin son derece eliptik yörüngesinin 900 AU mesafelere kadar ulaştığını biliyoruz. Yine de gözlemlendiği uzaklık Farout’tan daha az olduğu için en uzak cisimlerde ilk sırayı alamıyor.
Farout, Güneş’ten 120 AU mesafede bulunuyor. Bu mesafeyi gözünüzde büyütüyor olabilirsiniz ama Güneş Sistemi’ni gözlemlemenin çok başında olduğumuzu şu örnekle açıklayabiliriz. Yakın zamanda Yıldızlararası Uzay’a ulaştığı söylenen Voyager 2 uzay aracı bunu 120 AU mesafede gerçekleştirmişti. Ve daha Güneş Sistemi’ni çevrelediği düşünülen ve Güneş’ten 5.000-10.000 AU mesafedeki alanda bulunan Oort Bulutu’na yaklaşılamıyor bile. Yani şu ana kadar gözlemlediğimiz en uzak cisimden ötesinde yüzlerce kat daha büyük bir alandaki cisimler keşfedilmeyi bekliyor. 9. Gezegen diyoruz, ama belki de çok daha fazlası vardır.